В непроходимых джунглях
Վիետնամի անանցանելի ջունգլիներում թաքնված է աշխարհի ամենաանհավանական հրաշալիքներից մեկը՝ Շոնդոնգ քարանձավը: Նրա ներսում կա արագ հոսանքով ստորգետնյա գետ, որն էլ տվել է քարանձավի անունը: Սա մի կորած աշխարհ է՝ յուրահատուկ էկոհամակարգով: Մեր մոլորակի վրա նմանատիպ այլ վայր չկա: Սա աշխարհի ամենամեծ քարանձավն է, նրանից հետո գալիս է Եղջերուների քարանձավը Իտալիայում:
Շոնդոնգը չուսումնասիրված տարածք է: Լուսնի վրա ավելի շատ մարդ է եղել, քան այս հսկայական քարանձավում: Ջոնաթան Սիմսն առաջիններից մեկն էր, ով մտավ այստեղ 2009 թվականին: Բայց խորը թափանցել նրան չհաջողվեց, քանի որ ժայռը փակել էր ճանապարհը: Դեպի քարանձավ արշավները հատկապես վտանգավոր են նրա գտնվելու վայրի հեռավորության պատճառով:
Հարավարևելյան Ասիան հայտնի է իր կրաքարային երկրաբանությամբ, որը հաշվվում է 450 000 000 տարի: Վիետնամում մեծ քարանձավները շատ են, բայց Phong Nha-Ke Bang ազգային պարկում Շոնդոնգը շատ ավելի մեծ է, քան մյուս քարանձավները: Առաջին արշավախումբն այստեղ հայտնաբերել է 200 մետր բարձրություն և 150 մետր լայնություն ունեցող տարածություններ, իսկ քարանձավի խորքերում կան հանելուկային ձագարներ: Քարանձավի երկարությունը ավելի քան հինգ կիլոմետր է:
Քարանձավում ՝ գետնից 400 մետր խորության տակ, արմատավորվել են մինի ջունգլիներ: Դա հնարավոր է դարձել քարանձավի ներսում փլուզման և բացված անցքի շնորհիվ. ջուրն ու լույսը միավորվել են՝ բուսականությանը կյանք տալու համար:
Քարանձավի մեջտեղում գտնվող թփուտները ամենագեղեցիկ և հմայիչ տեսարաններից են, իսկ թռչունների երգը միայն ուժեղացնում է կախարդական ազդեցությունը: Նման տեսարաններ մոլորակի ոչ մի այլ վայրում չկան: Վիետնամի այս հատվածին բնորոշ են առանձնապես հաստ կրաքարի հանքավայրերը ճաքերի և թույլ տեղերի փոքր քանակությամբ: Այս ճաքերի միջով ջուրը հոսում է, քայքայում կրաքարերը՝ առաջացնելով քարանձավներ: Ըստ գիտնականների՝ Շոնդոնգի հսկայական չափերը բացատրվում են նրանով, որ քարանձավը գոյացել է երկրակեղևի տեկտոնական խզվածքի տեղում:
Քարանձավում կենդանի մնալու հավանականություն ունեն այն օրգանիզմները, որոնք ցուցաբերում են լավագույն հարմարվողականություն տիրող պայմաններին, բայց նրանց համար ամենակարևորը մշտապես փոփոխվող միջավայրում գոյատևելն է:
Շոնդոնգը հայտնի է դարձել ոչ միայն իր հսկայական չափերով, այլև տարբեր քարանձավային կազմավորումներով՝ հնագույն բրածոներ, ստալակտիտներ և մինչև 70 մետր բարձրությամբ հսկա ստալագմիտներ: Շոնդոնգի բուսական և կենդանական աշխարհը եզակի է:
2013 թվականի օգոստոսին կազմակերպվեց առաջին էքսկուրսիան դեպի Շոնդոնգ, և այնտեղ ուղևորվեց խիզախ զբոսաշրջիկների առաջին խումբը: Քարանձավ մտնելը այդքան էլ հեշտ չէ: Դա անելու համար հարկավոր է պարանով իջնել 80 մետր խորության վրա: Բայց ճանապարհորդներին դա չի կանգնեցնում: Նրանց գրավում են անհայտ լաբիրինթոսները և կանգառներ անելիս մտերմիկ զրույցները խարույկի շուրջ: Արշավի արժեքը մոտ 3000 դոլար է: Սեպտեմբերից մինչև մարտ ամիսը այցելություններն արգելված են, քանի որ սկսվում է անձրևների սեզոնը, որը հղի է ջրհեղեղի վտանգով:
